پرسش و پاسخ روحیه برای کنکور

سلام ،میدونم ک استرس داشتن نزدیک آزمون سراسری طبیعی اما من واقعا نمیتونم مدیریت کنم این حجم از فشار عصبی و دسترسی ک باعث شده نزدیک کنکور ک فقط ۴ و ۵ روز مونده خوب درس بخونم همش دلپیچه نتیجه امتحان نهایی و کنکور رو دارم.
الانم ک داشتم درس میخوندم با کلی استرس سعی کردم تمرکز کنم از اولشم آدم دسترسی بودم و دیگ خسته شدم از این وضعیت هر جا ی کار اداری و درمانی هر کاری داشته باشم این نگرانی با من عمرا هر چقدر سوره و توکل میکنم ب خدا کمی آروم میشم اما باز دوباره شروع میشه قبلا گفته بودم که برای آروم کردن خودم سعی میکنم با خودم حرف بزنم و کار هایی ک از قبل کردم تا الان رو یادآوری کنم تا توجیه شه یا با فکر اما شما گفتی اشتباه و کم کم تبدیل به عادت روزانه میشه.
همش یاد دوران نتایج نمونه دولتی میفتم یا استرس دوران هایی ک سال های راهنمایی بخاطر گرفتن کارنامه تجربه کردم اینکه خدایا نکنه مثل اون سال اینطور ناراحت شم همش ی ذهنیتی از خودم دارم ک شاید بگم میخندین اولین بار ک این رو میگم من آدمی ام میگم سال هفتم من خوب ببود وقتی دهم شد گفتم پس دهمم خوب میشه ی استدلال مزخرف یازدهم ک شدم گفتم من کلاس هشتم بودم دوره سختی گذروندم پس یازدهم هم اینطور پیش میره،و همین طور الی آخر
ک آخر سر این نتیجه رو گرفتم زندگی من فقط یک سال در میان روزهای خوبیه پارسال دوازدهم بودم گفتم اره بهترین سال ،چون نهم عالی بود الانم پشت کنکور گ خلاصه این استدلال ای مزخرف داره منو عصبی میکنه همیشه ک سرم شلوغ بشه دنبال ی فرصت میگردم برای تنهایی ک با خودم خلوت کنم ببینم این چند روز چ گذشت و باید چیکار ها کنم خب تا حدیش درست اما انقدر باید تو ذهنم تکرار کنم تا آروم شم از یه طرف میخوام انشالا اگر بشه رشته روانشناسی بخونم که با خودم میگم تو با این وضعیت روانشناس خوبی نمیشی و باید رفتار هاتو درست کنی .
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. سه نکته در پیام شما مهم جلوه می‌کند:
1- شما با قاعده «خاطرات تکرار می‌شوند»، در حال زندگی هستید. این قاعده، یکی از خطاهای مغز است که چنین برداشت می‌کند که اگر اتفاقی، یک بار افتاد، باز هم قرار است تکرار شود.
به طور مثال اگر یک بار در کنکور شرکت کردی و نتیجه دلخواه را نگرفتی، پس باز هم در کنکور شرکت کنی، همان اتفاق می‌افتد در حالی که اگر شما تغییراتی در خواندن و برنامه ایجاد کنید، چرا باید همان اتفاق بیفتد؟
در نمونه‌ای دیگر، اگر فردی یک بار از درسی مثل ریاضی، ترسیده باشد، هر بار که با این درس مواجه می‌شود، حس ترس را دارد و ممکن است برای همیشه فکر کند که ریاضی را یاد نمی‌گیرد. این فکر، قاعده خاطرات تکرار می‌شوند را نشان می‌دهد که شخص گمان می‌کند که چون یک بار از ریاضی ترسیده، پس هر بار که با ریاضی مواجه شد، باید از آن بترسد.
شما نیز در سراسر متن خویش، قاعده خاطرات تکرار می‌شوند را نشان دادید. مثلاً هر کاری داشته باشم باید استرس بگیرید مانند کار اداری و درمانی، چرا؟ چون قبلاً این خاطره را داشته‌اید که باید استرس بگیرید و حالا فکر می‌کنید که همیشه باید استرسی بمانید. به این چه می‌گوییم؟ قاعده خاطرات تکرار می‌شوند.
دوره راهنمایی از گرفتن کارنامه اذیت شدید، الآن هم اذیت هستید چون فکر می‌کنید که خاطرات تکرار می‌شوند و قرار است دوباره همان‌طور در گذشته درجا بزنید یا چون سال هفتم خوب بودید، باید دهم هم خوب باشد و این یعنی، از نظر شما، خاطرات تکرار می‌شوند.
کلاس هشتم، سخت گذشت پس سال یازدهم نیز باید سخت بگذرد، چرا؟ چون از نگاه شما، خاطرات تکرار می‌شوند یا قرار است یک سال در میان، زندگی خوبی داشته باشید برای چه این طور فکر می‌کنید؟ چون پذیرفته‌اید که خاطرات تکرار می‌شوند.
خاطرات فقط وقتی تکرار می‌شوند که همه چیز عین گذشته باشد. مثل حرکت در ردپای به جا مانده روی برف می‌ماند. آیا مو به مو مثل گذشته هستید که انتظار دارید خاطرات تکرار شوند؟ بنابراین با آگاهی دادن به خود، یادآور شوید که وقتی چیزی شبیه به قبل نیست، چرا باید خاطرات تکرار شوند و با این شرایط، خود را از خطای مغزی بیرون بکشید.
2- روی دیگر ماجراهایی که برایم توضیح داده‌اید نشان می‌دهد که شما در حال تولید قوانینِ شخصیِ من درآوردی هستید. مثلاً یک سال در میان، زندگی‌تان خوب است یا چون هفتم خوب بوده، سه سال بعد، یعنی دهم نیز خوب باشد یا چون هشتم اذیت شده‌اید، سه سال بعد یعنی یازدهم نیز باید اذیت شوید.
لطفاً بر اساس واقعیت‌های حاکم بر این دنیا صحبت کنید و ارتباط خود را با واقعیت حفظ کنید و همه مسائل را به درون خود نبرید که در آنجا بخواهید بر اساس خرافات یا راه‌حل‌های قلابی، قوانین من درآوردی بسازید و سپس آن‌قدر تکرارشان کنید که تبدیل به باور شود و زندگی را با سکه شانس و اقبال و… جلو ببرید.
زندگی در این دنیا، قوانین همگانی، مشخص، قابل اندازه‌گیری، در دسترس، شدنی و اجرایی دارد. برای نمونه، جهت موفقیت در کنکور، نیاز است که پرونده خاطرات مثبت و منفی گذشته را بست و عملگرایی نمود و هر بار که برنامه اجرا می‌کنید، ایرادات فکری که مانع می‌شوند را تحلیل و راه‌حل بدهید و وقتی پرونده‌ای بسته شد، تحت هیچ شرایطی دوباره به آن فکر نکنید و این طور نباشد که بگویید:
شاید چیزی جا مانده که بررسی نشده و من باید یک بار دیگر بررسی کنم تا مطمئن شوم که همه جوانب آن برطرف شده است.
این یک جمله نادرست است و فقط فضا را برای ورود چند باره به یک خاطره تکراری فراهم می‌کنید و این‌طور می‌شود که بارها و بارها، وقت خود را صرف ورق زدن گذشته‌ای کردید که تمام برگه‌هایش اثر خمیدگی و تا شدگی ناشی از ورق زدن دارد و دائماً می‌خواهید بین سطرها را هم بخوانید که نکند چیزی مانده باشد.
تکرار کردن خاطراتی که در انتهای متن خود درباره‌اش صحبت کردید، بی‌ارتباط به این توضیحات نیست. از عمد این مثال را زدم که بدانید چطور در خاطرات فرو می‌روید و برای آرامش گرفتن، سعی می‌کنید که آن‌ها را تکرار کنید.
به بیان دیگر، شما به دلیل قاعده خاطرات تکرار می‌شوند، احساس خطر می‌کنید، مضطرب و نگران می‌شوید و سپس برای کاهش این حس بد، دست به یکی یا چند مورد از کارهای زیر می‌زنید:
الف) تکرار عملی مثل شستن دست
ب) تکرار ذهنی مثل مرور چندین هزار باره یک خاطره یا شمارش کردن‌های ذهنی
پ) پرسیدن از دیگران مانند اینکه تو هم شاهد بودی که من فلان کار را انجام دادم.
ت) کارهای من در آوردی مشابه خیره شدن، فشار دادن انگشت‌ها به هم، ایستادن، راه رفتن، کندن مو و یک دنیا کار من در آوردی دیگر
ث) پاک کردن صورت مسئله و دور شدن از عامل خطر مثل اینکه من بگویم کامپیوتر به من احساس خطر و نگرانی می‌دهد پس کلاً با کامپیوتر کار نمی‌کنم.
در حال حاضر، با این توضیحاتی که نوشته‌اید، شما مشغول انجام کار (ب) هستید. راستش را بخواهید این پنج کاری که نوشتم، در کوتاه‌مدت به شما آرامش می‌دهند و از آن احساس خطر و اضطراب و نگرانی کم می‌کنند و برای همین است که تمایل دارید انجامش بدهید ولی در درازمدت باعث می‌شوند که بیشتر و بیشتر در این تکرار بمانید.
برای همین است که مواجه سازی بدون پاسخ را توصیه می‌کنم. در جعبه «من روی یک سری چیزها حَساسَم و این‌ها خط قرمز مَنَن» از دوره «سراب جمع‌بندی کنکور» که در بخش توسعه فردی منوی بالای سایت وجود دارد، به طور کامل مراحلش را توضیح داده‌ام که می‌توانید درباره‌اش بخوانید.
به بیان دیگر، شما یک قانون من در آوردی ساخته‌اید که اگر می‌خواهی آرام شوی، برو گوشه‌ای بنشین و ساعت‌ها با خاطرات و گذشته‌ات کلنجار برو و آن‌قدر ورق بزن و مرور کن تا به یک وضعیت آرامش نسبی برسی.
این قانون شما را خسته می‌کند و بایستی طبق توضیحات مواجه سازی بدون پاسخ، راه‌حل درست را در پیش بگیرید و ادامه دهید.
3- مفهومی به نام «ظرفیت ساختن» را در نظر داشته باشید تا درباره آینده‌تان دچار تشویش و نگرانی نشوید. با یک مثال این مفهوم را توضیح می‌دهم:
افتخار دارم که چند سالی است، مشاور خانم دکتری هستم که در خارج از ایران، مشغول طبابت هستند و ایشان در روزهای اولی که تازه در مطب مشغول به کار شده بودند، برایم می‌گفتند که چطور همکاران خارجی آن‌ها، ساعت‌ها می‌توانند پشت سر هم کار کنند ولی ایشان در همان ساعت اولیه با افت شدید انگیزه رو به رو می‌شود و حس بی‌قراری پیدا می‌کند؟
پاسخ مشخص است. بله مفهومی به نام «ظرفیت». همکاران ایشان نیز در همان شروع کار، دقیقاً مثل خانم دکتر، احساس خستگی زود به زود و بی‌قراری می‌کردند ولی کم کم که به مطب رفتن ادامه می‌دهند، قدرت ذهنی و جسمی بیشتری برای تطبیق و سازگاری با آن پیدا می‌کنند و کم کم در چشمان آنان کوچک می‌شود.
البته به انجام آن عادت نمی‌کنند یا این طور نیست که مغز آن را بپذیرد و بگوید برویم انجامش دهیم بلکه ماجرا این است که وقتی ظرفیت یک کار در ما به واسطه تکرار ایجاد می‌شود، این ذهنیت را داریم که من می‌توانم از پس آن کار بر بیایم و در نتیجه به مغزمم از موضع قدرت، فشار می‌آورم که انجامش دهم.
در واقع ظرفیت باعث می‌شود که از موضع قدرت به مغزمان فشار بیاوریم که آن کار را انجام دهیم و صد البته اگر آگاه نباشیم یا درگیر خودفریبی ناشی از اعتماد به نفس بشویم، ممکن است انجامش ندهیم و کنارش بگذارید ولی اگر آگاه بمانیم آنگاه ظرفیت به ما قدرت بیشتری برای تحکم بر مغز می‌دهد.
مثال دیگری می‌زنم تا بیشتر با مفهوم «ظرفیت» آشنا شویم. اگر کسی بخواهد پیاده‌روی کند آیا می‌تواند از روز اول یک مسیر طولانی را برود؟ مسلم است که اگر برود، احساس درد در عضلات پا و حتی کمر خواهد کرد اما اگر همین فرد، به مرور زمان مقدار پیاده‌روی خود را بیشتر کند، چطور؟
بله در این صورت می‌تواند مسافت بیشتری را برود و اینجاست که می‌گوییم او به ظرفیت بالاتری رسیده است. شاید شنیده باشید یا پیش آمده که به یکی گفته‌اید از فلان جا تا بهمان جا را پیاده رفتم و او گفته: چطور؟ واقعاً از آنجا تا اینجا را پیاده رفتی؟ چند تاکسی باید عوض می‌کردی تا برسی، چطور این همه راه را پیاده رفتی؟
شما هر جور فکر می‌کنید با خود می‌گویید که راهی هم نبود، چرا طرف مقابلم آن را بزرگ می‌داند؟ مسیر خاصی نبود. در واقع آن مسیر به دلیل آنکه بارها توسط شما طی شده، کوچک به نظر می‌رسد ولی در مغز آن شخص، بزرگ است و تفاوت در این است که ظرفیت ساخته‌اید و او ظرفیتی از این بابت ندارد.
حالا آیا ظرفیت داشتن برای پیاده‌روی به معنای آن است که مغزتان شما را برای پیاده‌روی هُل می‌دهد؟ به هیچ وجه این طور نیست و زیر بارش نمی‌رود و کاملاً زورکی باید برخیزید و پیاده‌روی کنید اما از موضع یک انسان مقتدر می‌توانید این فشار مغز را لگدمال کنید.
در واقع فشار مغز سر جای خودش هست اما شما چون ظرفیت انجام آن کار را دارید و در ضمن آگاه هستید که مغرور نشوید و می‌خواهید از این ظرفیت ایجاد شده برای انجام آن کار بهره ببرید، پس با قلدری فشار می‌آورید که حتماً کار انجام شود.
همه این‌ها را گفتم تا بگویم از الآن به روانشناسی فکر نکنید چون ظرفیتش برای شما ساخته نشده است. زمانی که سر کلاس رفتید و دوره‌ها را گذراندید و درس خواندید آنگاه کم کم به آگاهی‌تان افزوده می‌شود، درباره‌اش فکر می‌کنید، مقاله می‌خوانید و از استادتان می‌پرسید و این‌ها برای شما ظرفیت می‌سازد و آنگاه در سطح بالاتری قرار می‌گیرید و مسائل را بهتر مدیریت خواهید کرد.
مسلم است که اگر از الآن به روانشناسی فکر کنید این طور به نظر می‌رسد که برای آن رشته، کافی نیستید ولی وقتی واردش شدید آنگاه خواهید توانست ظرفیت بسازید و با قدرت بیشتری خود را به سمت جلو برانید هر چند که همیشه فشار مغز هست اما چون ظرفیت و آگاهی از آن را به طور هم‌زمان دارید با زورگویی هر چه تمام‌تر، کار را به سرانجام می‌رسانید. موفق‌ترین باشید.

سلام ازتون یه راهنمایی میخواستم. مادرم بسیار منو مقایسه می‌کنه و این مقایسه ها خیلی تاثیرات منفی ای روی روح و روانم و حتی روند زندگیم گذاشته. می‌خوام یه راهکار بهم بدید که در این شرایط کمتر آسیب ببینم.
مقایسه شدنا تو همه جوانب رخ میدن، درسی، شغلی، اخلاقی و… و اصلا هم نسبت به یه فرد خاص نیست! من با همه مقایسه میشم، از یه بچه ۵ ساله گرفته تا انسان ۷۰ ساله. یا منو مقایسه می‌کنه یا بهم طعنه میزنه، اصلا دوست ندارم باهاش هم کلام بشم چون باوجود اینکه همیشه سعی میکنم اهمیت ندم و صبور باشم اما درنهایت دعوامون میشه.
مقایسه های مادرم سبب شده من خودمو یک انسان بی لیاقت ببینم یا حتی باعث شده از اون آدمایی که باهاشون مقایسه میشم متنفر بشم! من ۲۱ سالمه و دانشجوم اما مادرم این روزا منو با دختر خانومی مقایسه می‌کنه که ۱۴ سال از من بزرگتره! همش به من میگه دیر رفتی دانشگاه دیر فارغ‌التحصیل میشی دیرم سرکار میری فلانی (همین دخترخانوم) رو نگا امسال رفته سرکار دستش تو جیب خودشه.
مادرم اصلا منطق نداره، به این فکر نمیکنه این دخترخانوم تو سن ۳۵ سالگی شغل پیدا کرده اما من هنوز ۲۱ سالمه تا سن ایشون ۱۴ سال وقت دارم یعنی نمیتونم شغل پیدا کنم تا اون موقع؟ راستش من هرچی فکر میکنم انسان کم تلاشیم نبودم فقط تو کنکور خیلی خوب عمل نکردم و همین شده چماق مادرم که هرروز منو باهاش بکوبه.
مثلا وقتایی که تو خیابون دوستای قدیمیمو میبینم و مادرم همراهمه راهمو کج میکنم که مامانم دوستمو نبینه و تا چند روز بعد منو باهاش مقایسه نکنه که نگا دوستتو! چه رشته خوبی قبول شد کارش تضمینیه و…. یا مثلا من تا جایی که وقت داشته باشم همیشه به مادرم کمک کردم اما کمک های منو هیچوقت نمی‌بینه!
چند روز پیش برادرم افتخار داده بودن سالاد درست کرده بود مامانم تا شب انقدر گفت دست بچم دردنکنه سالاد درست کرده برامون که کچل شدیم، برای خواهرمم همینطوره. همیشه کمتر از من بهش کمک کرده اما پیش مادرم عزیزتره. کلا انگار مادرم لذت میبره منو اذیت کنه.
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. مادر شما بر این باور است که با ساز و کار «مقایسه، ایجاد حس عقب بودن و سرزنش» می‌تواند باعث فعالیت بیشتر شما شود و قطعا این روش را ادامه می‌دهند چون هسته مرکزی مدل اندیشه ایشان است. برای اینکه بتوانید کمی اوضاع را بهتر کنید، کافی است یک بار به مادرتان بگویید که من متوجه هستم که هدف از این مقایسه‌ها و سرزنش ها، از نظر شما این است که مرا به سمت جلو ببرد اما این راه حل جواب نمی‌دهد زیرا اثرات منفی روی من دارد و همان مقدار تلاشم را هم صفر می‌کند.
راه حل درست‌تر این است که نگرانی‌های مادرانه خود را برایم بگویی تا من به آن‌ها فکر کنم و پاسخ مناسبی به شما بدهم تا هم شما نگرانی نداشته باشی و هم نیازی نباشد که از مکانیسم مقایسه، تحقیر و تمسخر استفاده کنید و هم من بتوانم خودم را جمع و جور کنم و برای هدف شخصی خودم تلاش نمایم.
با این حساب، بیرون کشیدن نگرانی‌های مادرتان، وظیفه اصلی شماست تا بتوانید دغدغه‌های ذهنی ایشان را پاسخ دهید تا ایشان مجبور نباشد که آن نگرانی‌ها را در قالب مقایسه، تحقیر و سرزنش به شکل نامفهوم و بسیار بد شکل، بیان کند. موفق‌ترین باشید.

سلام کلا تو ژنمون …………………………………………….. من دوست دارم مسیر جدیدیو شروع کنم ولی این وزنه ها خیلی برام سنگین شدن.
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. معذرت می‌خواهم که پیام شما را به طور کامل نمایش ندادم زیرا حاوی مطالبی بود که بهتر است به صورت شخصی، پاسخش را دریافت کنید. در صورت تمایل می‌توانید به ایمیل پایین سایت، پیام بدهید تا پاسخ را بفرستم. موفق‌ترین باشید.

سلام دیگه خسته شدم از بس رسیدن سهم بقیه بود تماشا سهم من. حسودی نمیکنم فقط حس خیلی بدی دارم انگار چیزی که متعلق به من باشه رو ازم دزدیدن.من میتونستم خیلی جاهای بهتری باشم ولی شرایط برام مهیا نبود.دلیل های مختلفی وجود داشت از جمله روش درس خوندنو بلد نبودم عادت های مطالعاتی اشتباه داشتم در ضمن مشکلات غیر درسی مثل فوت بیماری وبی پولی و… همش تو یه سالی که تصمیم جدی داشتم که تغییر کنم مانعم شدن.
نمیتونم زیاد توضیح بدم اگه لازم بود بفرمایید به ایمیلتون با جزئیات بیشتری از شرایط روحیم میگم ولی بطور کلی یه خشم پنهانی نسبت به همه آدمایی که به نحوی با حرفاشون بهم نیش زدن دارم همینطور نسبت به معلمای مدرسم که درست درس نمیدادن و فقط الکی من رو از بیرون امیدوار میکردن و با درونم در تناقض بود ترس های من اینان:
1. هیچوقت آدم موفقی نشم (این برام پررنگ تره)
2. هدفی که تعیین کردم درست نیست
3. برای سال پنجم برچسب پشت کنکوری شکست خورده بهم بزنن
4. بقیه فکر کنن من عرضه نداشتم و خوشحال شن
5. از بقیه عقب بیفتم
6. اگر هم به هدفم برسم بقیه بگن به تقلید از بقیه اون رشته رفتم
حسرت من:
1. از دست دادن موقعیتی که باهاش میتونستم خودم و پدر مادر بیچارمو خوشحال کنم
2. خیلی رقت انگیزه ولی از دست دادن توجهی که میتونستم داشته باشم
3. تراز اردیبهشتم با مطالعه دست پا شکسته و پر از ایرادم داخل یکماه از همه سالها بهتر شده و تازه از امتحانا موتور درس خوندنم روشن شده الان ساعت ها پشت میز درس میخونم تمرکزم رفته بالا و همین الانشم خیلی تغییر کردم و نسبت به توانایی خودم برای درس خوندن شکی ندارم. این دغدغه های پراکنده ذهنی منه که خیلی کلافم میکنن خوشحال میشم کمکم کنید باهاشون کنار بیام
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. من پیام شما را خواندم و به ابعاد مختلف آن فکر کردم و شروع به نوشتن پاسخ کردم و خط به خط می‌خواندم و پاسخم را می‌نوشتم ولی در وسط نوشته هایم، ذهنم روی یک موضوعی قفل کرد و همه پاسخ‌هایم را پاک کردم و برگشتم به اول خط تا این را بنویسم:
چرا شما اینقدر در بیرون از خودتان زندگی می‌کنید؟ به این موارد توجه کنید: برچسب زدن دیگران، لیاقت نداشتن از نظر دیگران، تقلید از دیگران، عقب افتادن از دیگران، خوشحال کردن پدر و مادر، توجه جلب کردن.
ما با انسانی مواجه هستیم که هویت و نیازش را در بیرون از خودش تعریف کرده است و در واقع او یک عالمه مشکل ندارد بلکه فقط یک یا نهایتاً دو مشکل دارد که اولی تعریف هویت در بیرون از خود و دومی شاید مشکل در برنامه ریزی و درس باشد. در قدم اول باید این را حل کنیم که چرا اینقدر در بیرون از خودتان زندگی می‌کنید؟
این را می‌دانم که فرهنگ کشور ما کلا انسان‌هایی تولید می‌کند که وابسته به نظر بقیه، دنبال جلب توجه بقیه، حس مثبت گرفتن از تایید شدن و… است ولی این موضوع برای شما به شکل عمیق‌تری دیده می‌شود و من می‌خواهم بدانم انسان قصه‌ی ما، از کی و کجا اینطوری شد؟ شما بایستی برایم خاطراتی را بنویسید و توضیح دهید که چطور این همه به بیرون از خودتان توجه دارید و گویی هویت شما در گرو بقیه است. موفق‌ترین باشید.

سلام مجدد راستش همش به اینکه چطور جمعبندی کنم از روی چی تست بزنم نکنه اشتباه باشه دارم اینکارو میکنم و…. در کل سردرگمی زیادی دارم موندم چی درسته چی غلطه.
به نتیجه زیاد فکر میکنم یهو به قبولی فکر میکنم شروع میکنم به خیال پردازی بعد میرم سراغ اینکه بعد چهارسال و این همه درد من هر چی قبول شم اصلا ارزشش رو داشت؟ به زندگیم فکر میکنم که از هر نظر عقب موندم اما باز با خودم میگم تحمل کن خیلی کم مونده (هیچکس نیست بتونه منو درک کنه هر کی بفهمه این همه وقت پشت کنکور موندم سریع میخواد سرزنشم کنه مسخره کنه همش یاد حرفاشون میفتم).
گاهی به این فکر میکنم بازم نشه ترس همه وجودمو میگیره خودمو سرزنش میکنم که چرا به اینجا رسیدم در کل بخوام بگم انگار چون میخوام مطالبی که قبلا خوندم رو مرور کنم و کم و بیش بلدمشون مغزم بیشتر به خودش اجازه میده که فکر کنه و افکارم بیشتر بهم حمله میکنن بعد چون مطالب جدید نیست همش احساس کسلی و خواب الوگی میکنم دلم میخواد فرار کنم از پشت میز ممنون میشم راهکار بدین چطور مدیریت کنم این شرایط رو
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. نکات موجود در پیام شما به ترتیب شماره‌گذاری عبارت است از:
1- در دوران جمع‌بندی که هیچ کنکوری فرصت نمی‌کند همه تست‌ها را بزند و باید گلچینی از تست‌ها را حل کند. برای مثال، حل کردن تست‌های کنکور چند سال اخیر، یک ایده برای بررسی گلچینی از تست‌ها است.
2- شما درگیر زندگی موازی شده‌اید، یعنی چه؟ ما انسان‌ها وقتی بین چند گزینه هستیم و به ناچار یکی را انتخاب می‌کنیم، از آنجا که با سختی‌ها، تلخی‌ها، فشارها، دردها و اذیت‌های آن انتخاب به صورت روزانه مواجه می‌شویم، با خودمان می‌گوییم که اشتباه کردیم این را انتخاب کردیم و آن یکی بهتر بود.
در واقع مغزمان فکر می‌کند که آن یکی راه، درد، تلخی، سختی، فشار و عذابی نداشت یا خیلی کمتر داشت در حالی که هر راهی که بروید، فشارها و دردهای خاص خودش را دارد. این زندگی موازی را خیلی جاها می‌بینیم.
برای نمونه، دانشجوی پزشکی می‌گوید اشتباه کردم کاش دندان می‌خواندم و برعکس، دانشجوی دندان از اشتباه انتخاب کردن صحبت می‌کند و می‌گوید کاش پزشکی می‌رفتم. شما پشت کنکور مانده‌اید و می‌گویید کاش سال اول می‌رفتم و اگر سال اول رفته بودید چه بسا الآن می‌گفتید که چرا پشت کنکور نماندم؟
هر تصمیمی که ما انسان‌ها بگیریم، مغزمان می‌تواند بگوید که این اشتباه بود و آن یکی بهتر است. برای همین وارد این بازی درونی با مغزتان نشوید و آگاه باشید که این زندگی موازی است.
3- زندگی حالت مسابقه‌ای ندارد که فکر کنید از کسی عقب یا جلو هستید. شما در زندگی شخصی خویش، مجموعه‌ای از نیازهای انسانی مثل پول، استقلال رفتاری، جایگاه اجتماعی، سبک زندگی فردی و… را دارید که بایستی به آن‌ها پاسخ دهید. تمرکزتان روی خودتان باشد نه روی اینکه عقب‌تر هستید یا جلوتر هستید.
در این قسمت هم درگیر زندگی موازی نشوید که اگر فلان سال دانشگاه رفته بودم الآن زودتر به نیازهایم رسیده بودم چون سؤالی که روی میز می‌گذارم این است که از کجا معلوم سال اول می‌رفتید و با خودتان نمی‌گفتید چرا پشت کنکور نماندم و تلاش نکردم و الآن هم فکرم اینجا نیست و آنجاست.
با این حساب، به جای فکر کردن به عقب یا جلو بودن، به جای سال شماری، به این فکر کنید که درست‌ترین کار برای امروز چیست و طبق اصول صحیح، روز به روز خودتان را بسازید و جلو بروید و به فکر برآورده کردن نیازها باشید.
هر کسی تمرکزش را روی این بگذارد که چطوری نیازهایش را برطرف کند، مطمئن باشد در انتهای مسیر، میزان رضایت بیشتری کسب می‌کند؛ اما آن شخصی که تمرکزش را روی دیگران یا روی گذشته و آینده خیالی خود بگذارد، بیشترین نارضایتی را در انتهای مسیر، به دست می‌آورد.
4- چرا نسبت به سرزنش‌ها، حساس هستید؟ همان‌طور که نوشته‌اید، شما بارها سرزنش و مسخره شده‌اید. بار اول، دوم، سوم و یا چهارم، این چیزها می‌تواند اذیت کننده باشد ولی وقتی بارها و بارها مسخره می‌شوید، چرا باید عادی نشود؟ بنابراین از اتفاقی که بارها افتاده، نباید ترسید و این را بپذیرید که فرهنگ ایرانی، فرهنگ دخالت گر، توصیه کننده، نصیحت دهنده، من از بقیه بیشتر می‌فهمم، به رخ کشنده بدی‌ها و… است.
این در تار و پود فرهنگی ماست و مسخره شدن از یک جایی به بعد، دیگر نباید دردناک باشد چون شخص بارها و بارها آن را چشیده و انتظار می‌رود که به آن خو گرفته باشید.
5- ما هر مهارتی در زندگی خود داریم به خاطر تکرار کردن است. شما باید ذوق کنید که در حال خواندن مطالب تکراری هستید و آن‌ها را با دقت و تمرکز لازم مرور کنید. این مرورها علاوه بر تثبیت مطالب قبلی، به بازسازی و ترمیم اطلاعات می‌پردازد. تکراری بودنش یک نعمت برای تسلط شماست.
از کار تکراری در این دنیا فراری نباشید. ذهنیت خودتان را خدشه‌دار نکنید که چون تکراری است، من با بی‌حوصلگی باید بخوانم بلکه اتفاقاً سفت و محکم پشت میز بروید و از تکراری بودن مرور خوشحال باشید زیرا این تکرار قرار است درصد روز کنکور شما را بسیار ارتقا دهد و هر چه بیشتر و بهتر مرور کنید، درصد بهتری می‌سازید.
مرورهای روزهای آخر، تأثیر زیادی روی بالا رفتن درصدتان دارد و به هیچ وجه نباید حساسیت‌هایی مثل تکراری بودن، بلد هستم، هزار بار خواندم، مغزم پس می‌زند، کاش یک جزوه جدید بود، بروم یک درسنامه دیگر را بخوانم و… را بخورید زیرا این‌ها همگی مقدمه‌ای برای فرار از کار است.
اتفاقاً مرور باید تکراری باشد. ذات مرور روی تکرار است. مرور برای ترمیم، بازسازی و تثبیت اطلاعات قبلی است. ما از خواندن و تکرار کردن مطالبی که قرار است روز کنکور به آن‌ها پاسخ دهیم، بایستی خوشحال باشیم و برای همین من به شما توصیه می‌کنم به سبک معلم شاگردی، مرور را ادامه دهید؛ یعنی چه؟
یعنی فرض کنید معلمی هستید که دوره جمع‌بندی برای دانش آموزان خود گذاشته و می‌خواهد مطالبی که در طول سال تحصیلی در کلاس تدریس کرده را به صورت فشرده مرور کند تا دانش آموزان باز هم همان مطالب را بشنوند و برای آنان مرور شود و این‌طوری هم اگر قسمت‌هایی را فراموش کرده‌اند، باز سازی شود و هم قبلی‌ها تکرار شود تا با بازتولید آن‌ها، مطالب در ذهنشان تثبیت شود.
یادتان باشد، شما اگر مسلط‌ترین کنکوری هم باشید، در لا به لای همین صفحات، تک و توک، نکات و مطالبی هست که فراموش کرده‌اید و این ذات و طبیعت یادگیری است و این مرورهای روزهای آخر است که به داد شما می‌رسد و این اطلاعات از دست رفته را ترمیم و بازسازی می‌کند.
درنتیجه با دقت و تمرکز مناسب برای تثبیت مطالب قوی و همچنین پیدا کردن مطالب فراموش شده، فرایند مرور را با جدیت دنبال کنید تا به بالاترین درصد متناسب با سواد خود برسید. موفق‌ترین باشید.