پرسش و پاسخ روحیه برای کنکور

سلام. الف)پرسیدید آیا مثلاً یک روز برای زیست کافی است که کل درس‌ها را مرور و برایش تست بزنید؟ مثلاً اگر دو روز باشد بهتر نیست؟
الان که بیشتر فکر کردم متوجه شدم من تقریبا 20 روز میشه به این مرحله رسیدم که توی یک روز بتونم کل زیست رو تمومش کنم قبلاً تو یک ماه هم به زور تموم نمیشد کم کم شد یک هفته و 3 روز و الان شده یک روز.
چون روز های قبل فیلم آموزشی و درسنامه و رفع اشکال بیشتری نیاز داشتم ولی الان مستقیم شروع میکنم به تست زدن از کتاب کل روز در حال تست زنی هستم. اون تست های که اشتباه حل میکنم در کمتر از ده دقیقه بتونم رفع اشکال کنم رو پایان هر فصل رفع اشکال میکنم ولی اونایی که نیاز دارم وقت بیشتر بزارم و درسنامه بخونم و چندتا تست مشابه بزنم رو یاد داشت میکنم.
وقتی تست همه فصل ها رو زدم آخر روز رفع اشکال میکنم و معمولا دو تا فصل این مدلی هر بار پیدا میشه و از این لحاظ که طولانی نیستن و تو یک روز تموم میشن بهم قدرت بیشتری میده که وقتی شروع کردم از تمام زورم استفاده کنم برنامه مو کامل کنم.
ب) چه موقع و از کجا به این نتیجه رسیدید که باید این همه روی صحبت دیگران حساس باشید؟ اگر تمایل داشتید می‌توانید خاطرات مربوط به حساسیت روی صحبت دیگران یا شخصیت‌های مرجع مثل معلم، مشاور، مدیر و… را برایم بنویسید تا بررسی کنم.
شاید چون کتاب درسی من زیر ذره بین هستش تو این فصل ها هم دبیر هم کتابم نکته های بیشتری گفتن توی امتحانات کلاسی هم اولین بار توی این فصل هاپایین ترین نمراتم رو گرفتم 15_13 درحالی که کمتر از 19.5 نمره نداشتم.
بعدش جبران کردم ولی هنوزم اون ترسه مونده معلم کتاب همه هی میگن این فصل ها سخته حتی فیلم آموزشی هم گرفتم تو هر قسمت حداقل 5_6 بار تکرار می‌کنه میگه این فصل سخت رو ما قراره آسون یاد بگیریم ، این تست سخته….
و یک نگرانی دیگری هم که دارم من هنوز تقریبا 60 درصد سوالات کنکور، خیلی سبز و جزوه کلاسی وکتابو خوندم وحل کردم و تست های سخت که میگن آی کیو و قلم چی داره رو ندیدم.
فکر میکنم نیاز دارم سراسری و خیلی سبز و کتاب و جزوه مو کامل تموم کنم و دوباره دو دور دیگه حداقل مرور کنم تا به تسلط برسم و وقت نمیکنم آی کیو ‌و قلم چی رو بررسی کنم برای همین دستاوردم از اینکه تست های خیلی سبز مثلاً قلب رو کامل زدم به چشمم نمیاد و هنوز م میترسم سخت باشند و نتونم حل کنم. در مورد شفاف سازی مرور و تست هم خیلی ممنونم تا حالا ازین زاویه با این معانی بهشون نگاه نکرده بودم و ممنوم.بسیار بسیار متشکرم.
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. پاسخ پرسش‌های شما به ترتیب حروف الفبا به شرح زیر است:
الف) با توجه به توضیحاتی که دادید، الآن در آن یک روز فقط تست می‌زنید و فرایند مرور ندارید. لطفاً بر حسب نیاز، یک روز یا بیشتر را هم برای مرور بگذارید. فرایند تست‌زنی را از فرایند مرور جدا کنید تا با این روش، درصدتان به صورت آسانسوری بالا برود زیرا شما در مرحله‌ای هستید که با مرورهای جدای از تست در درس زیست‌شناسی، شیمی و زمین به مقدار بیشتری روی درصدتان می‌اندازید.
بنابراین برای درس زیست، شیمی و زمین حتماً مرور جدای از تست را تدارک ببینید که بسیار به شما کمک می‌کند و الآن موقع مرورهای جدا برای شماست. همچنین برای درس ریاضی و فیزیک به دلیل اینکه تعداد نکات به اندازه آن سه درس دیگر نیست و بیشتر روی فرمول‌ها باید مسلط شوید سعی کنید یک چرخه مروری بسازید که در طول مثلاً یک هفته، هر شب روزی چند دقیقه را صرف مرور ریاضی و فیزیک کنید تا فرمول‌ها و نکاتش هر هفته یک بار مرور شوند یا اگر سرعت مرورتان بالاتر است هر پنج یا چهار یا حتی سه روز یک بار فرمول‌ها و نکات ریاضی مرور شوند.
با جدا کردن مرور از تست، سهم افزایش درصد خود را به چشم خواهید دید و یک پیشرفت تحصیلی در بهترین موقع سال را مزه می‌کنید که باعث می‌گردد بیش از پیش به برنامه‌تان بچسبید و قدرش را بدانید.
ب) یک روزی در شروع درس خواندن‌ها، نمره ۱۳ و ۱۵ گرفته‌اید و آن هم به دلیل این بوده که روند کار را بلد نبوده‌اید اما الآن بروزرسانی شده‌اید و به این خوبی برنامه چیده‌اید و در حالی پیشرفت تحصیلی هستید. آیا شما همان انسان قبلی هستید که این مجوز را به خودتان می‌دهید تا آن خاطره قدیمی را همچنان زنده نگاه دارید؟
این همه توانمندی در برنامه‌ریزی و جمع‌بندی درس‌ها از خود نشان داده‌اید و به ثبات درصدی رسیده‌اید و این‌ها نشان می‌دهد که با نسخه پیشرفته‌تری از خود، رو به رو هستید و قرار نیست که یاد آن خاطره را زنده نگاه دارید.
من زمانی به شما حق می‌دادم که آن خاطره را به خود یادآور شوید که همچنان با همان دیدگاه قدیمی خود درس خوانده بودید و هیچ پیشرفتی نمی‌کردید. اما الآن شما تا به این حد رشد کرده‌اید و به چنین استراتژی قدرتمندی رسیده‌اید و الآن هیچ مجوزی ندارید که خاطره قدیمی را پیش کشیده و ادامه‌اش دهید.
هیچ چیز شما شبیه آن موقع نیست که نمره ۱۳ و ۱۵ گرفته‌اید. وقتی شباهتی نیست دلیلی هم برای زنده کردن خاطره نیست. از این گذشته، نمره برای چیست؟ مثلاً وقتی نمره ۱۳ می‌گیرید، از این ۱۳ چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟
لطفاً دبیران گرامی که لطف دارند و سایت کلبه مشاوره را دنبال می‌کنند نیز به این تکه از پیام دقت بفرمایید زیرا این ایراد سیستمی در آموزش و پرورش کشورمان است. من اگر دانش‌آموز باشم و نمره ۱۳ بگیرم، دنبال تحقیر، سرزنش، خود تخریبی و ناامیدی نمی‌روم چون این‌ها با ویژگی‌های یک انسان Incremental نیست؛ پس خواهم کرد؟
من به این سؤال جواب می‌دهم: چرا ۷ نمره نگرفتم؟ کجای کارم ایراد داشته که ۷ نمره از دست داده‌ام؟ مشکل از کم خواندن بوده، سبک امتحان معلم با آنچه در ذهن داشته‌ام فرق داشته و یا چه؟
من با یافتن ریشه‌های این از دست رفتن نمره، راه‌حل را یافته و با پیروی از آن در امتحان بعدی به نمره بهتری می‌رسم و مثلاً می‌شوم ۱۵ و دوباره همین سؤال را می‌پرسم که چرا ۵ نمره از دست رفت و قصه را تکرار می‌کنم تا مثلاً بشود ۱۶ و باز هم درباره ۴ نمره نگرفته فکر می‌کنم و همین‌طور ارتقا می‌دهم تا به ۲۰ برسم.
در مورد درصد کنکور هم همین‌طور است. مگر می‌شود ما تست بزنیم و به این فکر نکنیم که دلیل اشتباهات و نزده‌ها چیست؟ چون پیشرفت تحصیلی از تحلیل همان‌ها بیرون می‌آید. متأسفانه ذهن دانش‌آموزان و کنکوری‌ها مسموم شده و فکر می‌کنند نمره برای این است که فقط بگویند جایگاه تو در کلاس فلان جاست و بقیه از تو بهترند در حالی که نمره برای تحلیل، بهبود و ارتقا است.
مرا رها کنند از منفی سی و سه درصد هم شروع کنم، نَم نَم خود را با تحلیل و بررسی بالا می‌کشم اما آتش می‌گیرم که افرادی هستند از درصدهای ۵۰ و ۶۰ شروع می‌کنند و به دلیل همان طرز تفکر اشتباه، به درصدهای ۱۰ و ۱۵ می‌رسند و ناامیدانه صحنه کنکور را ترک می‌کنند زیرا نگاه Incremental ندارند.
حالا چرا پای معلم‌ها را وسط کشیدم؟ چون متأسفانه چند سالی است، رسمی در مدارس ایجاد شده که دبیران برگه‌های امتحان را به دانش‌آموزان نمی‌دهند و فقط نمره را اعلام می‌کنند یا نهایتاً دو سه دقیقه برگه را می‌دهند و پس می‌گیرند. علت این کار چیست؟
مگر اصرار جنگی است که پنهانش می‌کنید؟ برگه امتحان را به دانش‌آموز بدهید و تازه این توقع می‌رود که فرد به فرد تحلیل کنید و جداگانه و با رعایت احترام به شخصیت دانش‌آموز، مواردی را به او بیاموزانید تا باعث بهبودش شود.
امیدوارم دبیران عزیزی که منت گذاشته و وارد سایت کلبه مشاوره می‌شوند، این موضوع را مد نظر قرار داده و تعامل خوبی با دانش‌آموزان داشته باشند و این موضوع را بیاموزانند که نمره برای مقایسه و تحقیر نیست بلکه برای بهبود و اصلاح است.
برگردیم به پیام شما؛ گیریم که شما ۱۳ و ۱۵ گرفته‌اید. آیا این نمره شروع ارتقا شما نبوده است؟ چرا باید به این افتخار کنید که همیشه نمره ۱۹ و نیم گرفته‌اید؟ این بازی‌های ذهنی و مسموم را به نزدیک‌ترین سطل زباله بریزید و فقط به فکر بهبود و ارتقای خود باشید. شما از همان ۱۳ و ۱۵ به اینجا رسیدید و باید سرتان را بالا گرفته و کیف کنید که Incremental هستید.
در پایان به دو نکته دیگر اشاره می‌کنم:
۱- شاخص شما روز کنکور است و همان‌طور که در پیام قبلی گفتم، با خودتان بگویید که برای روز کنکور چه چیزی کم دارم؟ همان را برآورده می‌کنم. اصلاً همه فصل‌ها سخت و مرگ‌آور است، مگر من در آن‌ها ضعفی دارم؟ اگر بله، ضعفم را برطرف می‌کنم و اگر نه، با مرور و تست آن‌ها را تثبیت‌تر و مرمت و بازسازی می‌کنم.
این برچسب که فلان فصل سخت است، چه کارایی برای شما دارد جز آنکه مراسم حرمت‌گذاری توضیح داده شده در پیام قبلی را راه می‌اندازد؟ از امروز همه فصل‌ها سخت هستند خب که چه؟ مگر دستور فرقی می‌کند؟ من به روز کنکور نگاه می‌کنم و بر اساس آن جلو می‌روم و هر چه کم دارم را اضافه می‌کنم و تمام.
۲- مهم نیازهای شماست، وقتی نیاز دارید که تست‌های کنکور، خیلی سبز و جزوه‌ها را بزنید پس درست‌ترین اقدام همین است. هیچ چیزی به اندازه نیاز اهمیت ندارد. دو دستی به نیازهای خود بچسبید و طبق نیازها جلو بروید. موفق‌ترین باشید.

سلام من همش ترغیب میشم سریال نگاه کنم در تایم های استراحت سریال ای با داستان پزشکی سریال آموزنده سریال مد و استایل سریال با هدف تقویت زبان ولی الان متوجه شدم که خیلی وقتمو میگیره بگیم هر روز 2 ساعت یا حداکثر حتی 5 ساعت باشهبعدش حداقل همون اندازه ذهنم درگیریش میشه یا گوش دادن آهنگ و هر نو ع پاکدست و فضای مجازی هم همینطور زمان مرده پنهان بهم هدیه میدن تا به همون اندازه تایم بزارم از اون فاز بیام بیرون و به افرادی که در زندگی من دیگر نیستند فکر کنم من باید بتونم این رفتارمو اصلاح کنم،مقالات و راهنمایی های مشابه را درکلبه خواندم پس الان منم اول باید بتونم جواب بدم چه زمان هایی سراغش میرم ؟
1. زمانی که روحیه درس خواندن و انرژی می‌خوام
2. زمانی که می‌خوام استراحت کنم
3. زمانی که خسته میشم
4. زمانی که انرژی و هیجان بیشتری دارم
5.زمانی که دلم تفریح و گردش میخواد
6.زمانی که بیکار میشم
7. زمانی که بعد بیداری انرژی شروع می‌خوام
8.زمانی که ناراحت یا عصبانی میشم از اشتباهات درسی ،مثل تست اشتباه زیاد ، فرار از مطالعه ،برنامه ازدست رفته …یا گذشته و خانواده و حرف کوچه بازاری
9.زمانی که احساس عقب ماندگی میکنم ، وقتی خودم خودمو با دیگران مقایسه میکنم یا خانواده مقایسه میکنم میگن فلانی پزشکی قبول شد
10. زمانی که یهو احساس تنهایی میکنم و نیاز دارم بهم توجه کنند
11.زمانی که با کار پیش بینی نشده برنامه درسی ام خراب میشه
حالا در چنین مواقعی چه راهکاری بدم خوبه ؟ طبق راهنمایی های شما برای دیگر عزیزان کلبه :
1. تایم جبرانی باید برای برنامه ام بزارم.
2. بفهمم استراحت یعنی چی ؟ خوابیدن ؟ دوش آب گرم گرفتن؟ بستن چشم ها 9 ثانیه؟ انجام حرکات کششی؟ پیاده روی در داخل اتاق،خانه یا حیاط؟ نگاه کردم به آسمان؟نیم ساعت خوابیدن ؟
3.در مقابل کنترل هیجانات و احساسات حل دو تست آسان ؟ یا 10دقیقه از فیلم درسی آموزشی.
4.یاداوری این نکته که من بعد کنکور هر چند بار که دلم خواست میتونم هر فیلم و تفریحی هم داشتم .
پس استراحت هم می‌تونه بال پروازم باشه ، هم سقوط من سعی کردم اندکی خط فکری شمارو دنبال کنم تا بتونم به راه حل برسم ،ممنون میشم راه حل درست تر نشونم بدید .ممنونم، پیروز باشید.
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. من بسیار تحت تأثیر قرار گرفتم که به این خوبی توانسته‌اید ریشه مشکلات خود را شماره بندی کنید و بیشتر از آن خوشحالم که تلاش کرده‌اید که برایش راه‌حل بدهید. درست است که راه‌حل‌ها را بایستی بهتر کنیم و نیاز به اصلاح دارد ولی همین که در مسیر یافتن مشکل و ارائه راه‌حل افتاده‌اید، بسیار خرسندم زیرا این فرمول منجر به آرامش و سبک‌سازی زندگی می‌شود و در نهایت با ادامه دادنش به موفقیت می‌رسید.
این کاملاً طبیعی است که در شروع این راه، ایده‌هایی که برای حل مشکلات خود می‌دهیم، پختگی لازم را ندارد و اتفاقاً همین موضوع است که نشان می‌دهد ما در حال رشد طبیعی هستیم. همیشه رشد منطقی و عادی به این صورت است که اوایل خوب و حرفه‌ای نیستیم و ضعف‌هایی را بروز می‌دهیم ولی با ادامه دادنش به فردی حرفه‌ای تبدیل می‌شویم.
خواهش می‌کنم این مسیر را همچنان ادامه بدهید چرا که روزهای درخشانی را در پیش خواهید داشت. به سراغ مسائل زندگی‌تان برویم؛ من درباره راه‌حل مشکلات این ایده‌ها را پیشنهاد می‌کنم:
1- رفتارها برای اینکه به ما انسان‌ها بچسبند و باقی بمانند به چسب نیاز دارند. چسب هر رفتار همان دلیل یا دلایلی است که برای آن رفتار لیست می‌کنیم. به طور مثال چسب فیلم دیدن شما چه چیزهایی هستند؟ الف) سریال با داستان پزشکی که احتمالاً می‌خواهید در نقش پزشکی فرو بروید یا سعی کنید شغل پزشکی را از این راه بشناسید، ب) تقویت زبان.
یا برای رفتار موزیک و پادکست، چسب‌ها چه هستند؟ الف) زنده شدن تایم مرده، ب) روحیه گرفتن، پ) تنوع ایجاد کردن و…
تا زمانی که این چسب‌ها به قوت خود باقی هستند، شما این رفتارها را بروز می‌دهید ولی وقتی چسب‌ها فاسد شدند، آنگاه رفتارها هم تق و لق شده و آویزان می‌شوند. البته هرگز نمی‌توان کاری کرد که رفتارها برای همیشه از بین بروند و حس بروز آن رفتار تا همیشه در درون ما باقی می‌ماند ولی وقتی چسب‌ها را فاسد کنیم، آن رفتارها زور قبلی را ندارند و می‌توانیم با اختیار خودمان، جلوی بروزش را بگیریم.
حالا چطور چسب‌ها را فاسد کنیم؟ نیاز به تغییر نگرش داریم. مثلاً فیلم دیدن برای تقویت زبان بسیار عالی است ولی در سال کنکور، اولویت ما تسلط روی مباحث کنکور است و بعد از موفقیت در کنکور، قطعاً زمان کافی برای تقویت زبان داریم و می‌توانیم با این هدف، فیلم ببینیم.
با این حساب، تغییر نگرش اولویت‌بندی باعث می‌شود که اینگونه تغییرات را اعمال کنیم. یا برای گوش دادن به پادکست باز هم نگرش خود را بایستی تغییر دهید. چطور؟ مثلاً اینکه شما نیاز به گوش دادن به هیچ پادکست یا حتی خواندن هیچ مطلبی در هیچ سایتی ندارید مگر آنکه به مشکلی خورده باشید و برای حل آن، نیاز به ارتقای تفکر داشته باشید.
این الگو باعث می‌شود که وقت خود را مدیریت شده خرج کنید و وقت پماد را جایی بمالید که زخم شده و نه اینکه بیخودی هر مطلب یا پادکستی را گوش دهید.
همچنین برای استراحت‌ها، مطلب بهداشت مطالعه را نوشته‌ام که از منوی بالای سایت در بخش توسعه فردی قابل مشاهده است و شما می‌توانید روی این آمادگی‌های جسمانی در زمان‌های استراحت تمرکز کنید و بدن قوی‌تری بسازید که درس خواندن را شدنی‌تر کند.
از طرفی شما درگیر خاطراتی هستید که بایستی پرونده‌شان بسته شود. چرا باید درگیر دوست و رفیق قدیمی یا گذشته باشید؟ چون پرونده‌اش باز است و حکم صادر نشده. لطفاً به کمک دوره خاطره شناسی، پرونده‌شان را ببندید و به احساسات ناشی از خاطرات، هیچ واکنش مثبت یا منفی نشان ندهید تا کم اثر شوند.
از سوی دیگر، به نظر می‌رسد که شما بازی با احساسات را خیلی زیاد انجام می‌دهید و هنوز در مرحله توجه و اهمیت قائل شدن برای احساس هستید. به چه دلیل اینقدر دماسنج می‌گذارید و دمای احساسات خود را می‌سنجید و مراقبش هستید؟
مثلاً دنبال روحیه بودن برای درس خواندن وقتی می‌دانید که درس خواندن یک اجبار و کاری زورکی است یا هیجان بیشتر برای درس خواندن می‌خواهید در حالی که داستان و افسانه است یا دنبال انرژی شروع هستید در حالی که بایستی یقه خود را بگیرید و به پیش بروید. این‌ها نشان می‌دهند که خیلی دنبال راضی کردن احساسات خود هستید و متأسفانه در زمان درس خواندن نمی‌شود با حال و روز خوش در اکثر روزها درس خواند و کاری کاملاً اجباری در پیش دارید.
عبور از احساسات به شما کمک می‌کند که بخش زیادی از این فشارهایی که دارید را دیگر نداشته باشید. باز هم نیاز به تغییر رویکرد هست. مثلاً طبیعت یادگیری همراه با فراموشی، اشتباه کردن، تست‌های زیادی را نادرست حل کردن و… است ولی گویا این طبیعت شما را عصبانی می‌کند در حالی که ذات یادگیری همین است.
بایستی بپذیرید که اگر قرار است مهارتی را بیاموزید، بارها فراموش می‌کنید، ناقص انجام می‌دهید، نیاز به تست فراوان است، تست‌های زیادی را غلط به جواب می‌رسانید و در نهایت با ادامه این روند به تسلط می‌رسید.
یک غشای پایه هم برای کل صحبت‌هایتان دارم و آن هم تمایلی است که برای عقب انداختن درد یادگیری دارید. وقتی روح حاکم بر پیامتان را می‌خوانم، فردی را می‌بینم که همچنان این اندیشه را در سر دارد که راهی برای دور زدن، عقب انداختن و پیچاندن درد عملگرایی وجود دارد و متقاعد نشده که راه یکی است و آن هم پذیرش هر چه سریع‌تر درد است.
این تغییرات در رویکرد و نگرش است که زمینه را برای بهبود رفتارهای شما فراهم می‌کند. امیدوارم در این مسیر پایدار بمانید. موفق‌ترین باشید.

سلام گفته بودین دلایل اینکه گفتم نمیتونم شهر دور برم رو خدمتتون بگم : راستش من خیلی به خانوادم وابستم با اینکه همیشه خیلی اذیت شدم توی خونمون اما چون تقریبا نود درصد زندگیم تو خونمون سپری شد و اصلا اهل بیرون رفتن و …. نبودم شاید برای همینه انقدر وابستم هیچوقت ازشون دور نبودم و فکر میکنم خیلی احساس دلتنگی داشته باشم اگر دور بشم و اینکه اصلا ادم مستقلی نیستم حتی تا حالا امتحانش نکردم ببینم از پس خودم بر میام یا نه تا حالا تنهایی بیرون خونه نرفتم و کارای خودمو انجام ندادم به همین دلیل گفتم
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. تقریباً تمام ما همین حسی را تجربه می‌کنیم یا قبلاً تجربه‌اش کرده‌ایم. همین الآن که مشغول نوشتن این پیام هستم، سه نفر از افرادی که با آن‌ها کار می‌کنم، پیگیر تحصیل در خارج از ایران هستند و دقیقاً مشابه با دغدغه شما، این موضوعات را مطرح می‌کنند که آیا می‌توانم مستقل زندگی کنم؟ خودم بیدار بشوم و صبحانه درست کنم؟ از پس غذا درست کردن برای ناهار و شام بر می‌آیم؟ من می‌توانم لباس‌هایم را ببرم خشک‌شویی و بشویم؟ آیا با زبان و فرهنگ آن کشور کنار می‌آیم؟ نکند احساس غریبی کنم و پشیمان شوم از رفتنم؟
این افکار مخصوص شما نیست بلکه از دل فرهنگ کشورمان بیرون می‌آید. ما در ایران تقریباً تا 18، 19 و همین حدودها، هیچ‌گاه تجربه جدایی از خانواده را نداشته‌ایم و همین باعث می‌شود که فکر کنیم قرار است عجیب‌ترین اتفاق دنیا را رقم بزنیم و ممکن است از پس آن بر نیاییم.
من هم که اینجا نشسته‌ام و این‌ها را برای شما می‌نویسم، در 18 سالگی خودم چنین فشار روانی را تجربه کردم و نگران بودم که پسش بر نیایم ولی وقتی در موقعیت قرار گرفتم، فهمیدم که هیولا برای خودم ساخته بودم و واقعیت، سبک‌تر از چیزی بوده که تجسم می‌کردم.
بله دقیقاً راه خوب شدن این افکار این است که در موقعیت قرار بگیریم. شما در حال تولید افکار مرتبط با انتظارات پیش از شروع هستید؛ یعنی چون هنوز در موقعیت مورد نظر قرار نگرفته‌اید، به کمک مغزتان مشغول تصویرسازی از آینده هستید و احتمالاً یک سری حرف‌ها را هم از گذشته‌تان می‌آورید و وصل می‌کنید به تجسم آینده و بیش از پیش خودتان را نگران می‌کنید.
منظورم از حرف‌ها چه بود؟ صحبت‌هایی که معمولاً پدر مادرهای ایرانی به بچه‌های خود می‌گویند مثلاً «تو بدون ما زنده نمی مونی»، «ما نباشیم دماغت رو هم بالا نمی تونی بکشی»، «ما نباشیم از گرسنگی می‌میری»، «ما هستیم که جمع و جورت می‌کنیم»، «تو بدون ما که نمیتونی زندگی کنی» و… .
در حالی که واقعیت آن چیزی نیست که در ذهن ما بزرگ شده و به کمک یک سری صحبت‌های نادرست به آن شاخ و برگ داده می‌شود. وقتی در موقعیت قرار بگیرید، آرام آرام خودتان را پیدا می‌کنید و با شرایط جدید، زودتر از آنچه که فکرش را کنید، سازگار می‌شوید.
کلیدواژه اساسی همین «سازگاری» است. مغز ما در دوره تکاملی خودش به خوبی بلد است که با شرایط جدید، سازگار شود. ما بیخودی نگرانی تولید می‌کنیم و درگیر اتفاقاتی می‌شویم که تجربه‌اش نکرده‌ایم اما با تخیل سعی در شفاف کردنش داریم اما دچار خطا می‌شویم و از آن می‌ترسیم ولی وقتی با آن در دنیای واقعی رو به رو شویم، به دلیل قدرت «سازگاری» مغزمان، به آن شرایط خو می‌گیریم و کار تمام است.
اگر شما رفتن به شهر دیگر برای تحصیل را نیاز زندگی خود بدانید و آن را به عنوان راهی برای پاسخگویی به نیازهای زندگی خود، انتخاب کرده باشید، مطمئن باشید که با رفتن به آن شهر، خیلی سریع با شرایط جدید، سازگار می‌شوید و یادتان می‌رود که یک روزی دغدغه دوری از خانواده را داشته‌اید. موفق‌ترین باشید.

سلام و درود.من به تازگی متوجه شدم چرا انقدر پسرفت کردم تو زندگیم و می‌خوام این موضوعو با شما در میون بذارم شاید یه راه حلی به من پیشنهاد بدید‌‌.
برای کنکور اولم خوب کار نکردم و همیشه با این تصور که حالا فعلا وقت هست روزامو از دست میدادم و نمیخوندم. تا اینکه رسیدیم به چندماه مونده به کنکور و دیدم ای دل غافل! همه دارن جمع‌بندی میکنن من هنوز تو نقطه شروعم! یه انسان معمولی احتمالا تو این شرایط بازم امیدشو از دست نمیده و شروع می‌کنه که لااقل یه صفر از رتبش بندازه ولی من به خاطر استرس و فشار زیادی که داشتم تحمل میکردم پناه بردم به سریال دیدن. یعنی با سریال دیدن سعی میکردم فراموش کنم که چند روز دیگه به کنکور مونده و من کاری نکردم هنوز.
گذشت تا رسیدیم به کنکور و من خراب کردم گفتم واسه سال بعد میخونم دیگه امسال که گذشت. سال بعد و سالهای بعدترشم دقیقا همین شد. اوایل با امید به اینکه حالا وقت دارم نمیخوندم و اواخر زندگیم به هم می‌ریخت. چندساله خردادماه برام حکم جهنمو داره، می‌خوابم کابوس میبینم، میرم پیش خانواده سرکوفت می‌شنوم، میشینم پای کتاب هیچی نمی‌فهمم چون ذهنم همش میگه دیره نمیتونی یاد بگیری و…
خلاصه این چرخه معیوب چندساله داره تو زندگی من تکرار میشه، من فیلم و سریالایی برای فرار از واقعیت میبینم که تا حالا چندین بار دیگه دیدمشون، حتی کارتون هایی که خواهرزاده ۶ سالم نمی‌بینه رو من میبینم. الان ۳ ماه تا کنکور مونده و ذهنم میخواد بازم اینکارو ادامه بده اما من نمی‌خوام دیگه اجازه بدم اینشکلی زندگیمو به گند بکشه، خسته شدم از این روند.می‌خوام یه راه حلی بهم بدید که دیگه اینکارو نکنم و در عوض درس بخونم.
۳ ماه میخونم و میرم دانشگاه دیگه پشت کنکور نمی‌مونم ولی باید رتبمو بیارم پایین چون با ۳۰ هزار پارسالم اونی که میخوامو قبول نمیشم.راستی اینم بگم خدمتتون که من تا جایی که یادم میاد دقیقه نودی بودم و همیشه هم ازش نتیجه گرفتم جز تو کنکور که خوردم به دیوار. میفهمم نمیشه با دقیقه نودی خوندن به قبولی تو کنکور رسید اما مغزم این چیزا حالیش نیست و هرساله سر همین بیچارم کرده….
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. شما به طور کامل روی خودتان آگاه هستید و دلیل هر اتفاقی را به درستی بیان کرده‌اید و به نظر می‌رسد که فقط در مقابله با این رفتارهای نادرست نیاز به آموزش دارید که در ادامه، این موضوع را برای شما شفاف خواهم کرد.
1- در جایی از توضیحات خود فرموده‌اید: «یه انسان معمولی احتمالاً تو این شرایط بازم امیدشو از دست نمی‌ده و شروع می‌کنه که لااقل یه صفر از رتبش بندازه». دقت کنید که این رفتار یک انسان معمولی نیست. تمام آرمان من در مشاوره به این است که همه ما به چنین طرز تفکری برسیم که در سیاه‌ترین روزهای زندگی، اسیر احساسات نشده و ادامه دهیم.
این یک رفتار سطح بالاست که در اوج ناامیدی به حرکت ادامه دهیم و این ویژگی افراد Incremental است که در مطلب «هوش و استعداد» درباره‌اش نوشته‌ام. این موضوع را باز کردم چون احتمالاً بخشی از خود تخریبی‌هایی که انجام می‌دهید به دلیل تفکر نادرستی است که درباره خود دارید و با این پیش‌فرض که یک انسان معمولی تلاشش را می‌کند و من از آن انسان معمولی هم بدترم، خود را سرزنش می‌کنید در حالی که آنچه نوشتید، رفتار یک انسان سطح بالاست.
2- به درستی از این موضوع یاد کرده‌اید که «برای فرار از صورت مسئله زندگی خود» به یک رفتار مثل «تماشای فیلم و سریال» وابسته شده‌اید. اینجا افراد گزینه‌های دیگری هم دارند مثلاً وابستگی به شبکه اجتماعی، چتروم ها، رمان خواندن، خوابیدن زیاد، رؤیاپردازی و… .
علت چنین دلبستگی ها این است که ما انسان‌ها نمی‌خواهیم درد مسئله اساسی زندگی خود را به جان خریده و با آن رو به رو شویم. برای ما دردناک است که باور کنیم، به اندازه کافی خوب نبوده‌ایم، رفتارهای اشتباه داشته‌ایم، از دیگران عقب هستیم، شکست را در پیش داریم، بقیه سرزنش خواهند کرد و … .
اینجاست که مغز ما با نیت خیرخواهانه و با هدف مواظبت از روان ما، تصمیم می‌گیرد که راهی برای فرار از صورت مسئله زندگی‌مان و پاک کردن آن پیدا کند و به همین دلیل، سر و کَله تماشای فیلم و سریال، اسکرول کردن شبکه‌های اجتماعی، چَت کردن در مجازی، رمان خوانی، خواب زیاد و… پیدا می‌شود و ما گمان می‌کنیم که ایده درست همین است که به یکی یا چند مورد از این راه‌ها وابسته شویم و خودمان را در بین آن‌ها، پنهان کنیم.
ما یادمان می‌رود که چه الآن، چه ماه بعد و چه سال دیگر، بالاخره یک روزی و یک جایی مجبوریم که با واقعیت زندگی رو به رو شده و چشم در چشم به آنچه هست خیره شویم. پس چه بهتر که این رویارویی همین حالا اتفاق بیفتد. من همین حالا به آنچه بوده و شده و می‌شود، نگاه می‌کنم، ایرادات خودم را بیرون کشیده و ذره ذره اصلاح می‌کنم.
ایده این نیست که خود را سرزنش، تحقیر و تمسخر کنیم و یا به این بپردازیم که از بقیه عقب هستیم و دیگران ما را جا می‌گذارند و قرار است سرکوفت بشنویم چون این‌ها هزینه‌های موفقیت است که در منوی بالای سایت و در بخش «آغاز» توضیح داده‌ام. شما حتی در بهترین وضعیت خود هم باشید، باز هم باید هزینه‌های موفقیت را پرداخت کنید تا بتوانید در کلوب موفق‌ها باقی بمانید و ادامه دهید.
راه درست این است که مثل افراد Incremental به دنبال دلیل شکست، ریشه اشتباهات، راه‌حل درمان و برون‌رفت از آن‌ها، اجرای این راه‌حل‌ها و خارج کردن خود از شرایط نامطلوب باشیم و جالب است که بعد از آن که ادامه دادیم، انتظار داریم که ایراد بعدی بیرون بزند و دوباره با یافتن دلیل و تعیین راه‌حل، مشکل را حل کرده و حرکت می‌کنیم و باز هم مشکل بعدی از راه می‌رسد.
الآن مأموریت شما پذیرش واقعیت زندگی و دنبال راه‌حل بودن برای برطرف کردن این مشکلات است. نه حسرت، نه مقایسه، نه در نظر گرفتن حالت ایده آل، نه گفتن اینکه اگر تا الآن خوانده بودم چطور می‌شد و… مأموریت شما نیست. بایستید، تماشا کنید، دلیل را پیدا کرده و مشکل را با ارائه حل، برطرف نمایید و جلو بروید و منتظر مشکل بعدی باشید.
3- شاید بگویید مثلاً الآن مشکل من چیست که حلش کنم؟ با توجه به پیامی که فرستادید دو مشکل وجود دارد که بایستی حل شوند که عبارت است از:
الف) اهمیت به احساسات و افکار درونی خود: به نظر می‌رسد که شما هنوز در مرحله بازی با احساس هستید و آن‌ها را باور کرده و وقت زیادی از روز خود را صرف پرداختن به احساسات می‌کنید. احساساتی مثل سرزنش خود، سرکوفت شنیدن از بقیه یا حتی ترس از شنیدن، عقب افتادن و… تقریباً همه روز شما را گرفته است.
چرا به احساسات اهمیت می‌دهید؟ چون فکر می‌کنید که راز مهمی در آن‌ها وجود دارد و با اینور آنور کردن آن‌ها، دنبال سرنخ‌هایی می‌گردید که خود را بهتر کنید در حالی که آدرس را اشتباه رفته‌اید و در احساسات دنبال ایده‌ای برای بهتر کردن خود نباشید زیرا احساسات با هدف یکجا نشین کردن ما تولید می‌شوند.
لطفاً دوره «احساس شناسی» و «افکار مزاحم، منفی و تکرار شونده» را بخوانید و فایل‌های صوتی آن را گوش دهید و کم کم زمینه فکری را برای عبور از احساسات و افکار مزاحم خود فراهم کنید. البته دوره «افکار مزاحم، منفی و تکرار شونده» هنوز کامل نشده و آن را دنبال کنید تا در روزهای آتی، قسمت‌های بعدی را هم قرار بدهم.
ب) دقیقه نودی، پشت گوش اندازی و اهمال‌کاری: مغز یک انسان دقیقه نودی به او چه می‌گوید: اول لذت و بعداً زجر؛ بنابراین تا بتواند شما را سرگرم کارهای بی‌اثر می‌کند تا جایی که احساس کنید دیگر زمانی وجود ندارد و آنگاه حاضرید که زجر بکشید.
شاید بگویید که الآن هم لذتی نمی‌برم، زندگی‌ام بی‌معنی و پر از افکار و احساسات است و هیچ دل‌خوشی ندارم. منظور من از لذت درباره دقیقه نودی‌ها، با لذتی که در حالت عادی می‌شناسیم می‌تواند متفاوت باشد.
لذت دقیقه نودی‌ها، همیشه از جنس خوشحالی، حال کردن و خوش‌گذرانی کردن نیست و گاهی همینکه یک گوشه بنشینند، بی‌حوصله باشند، هیچ تلاشی نکنند، از درد رو به رو شدن با واقعیت زندگی و یا درد درس خواندن فرار کنند و یا حتی افکار مزاحم داشته باشند و دلسرد بشوند، از نظر مغزشان لذت به حساب می‌آید زیرا در این شرایط درس نمی‌خوانند و همین برای مغز عالی خواهد بود.
با این شرایط، مغزتان حاضر نیست تا آن لحظه آخر دست از لذت‌هایش بردارد و کار را عقب می‌اندازد. همیشه هم برای شما بهانه‌های مختلف می‌آورد که به این نتیجه برسید که الآن وقت مناسبی برای شروع نیست.
دلایلی مثل خستگی، شروع کردن از اول صبح، شروع بعد از تعطیلات، شروع از اول ماه، دیر شدن، بی‌حالی، دنبال جای مناسب برای درس خواندن، اگر الآن بخوانی دلزده می‌شوی، الآن بخوانی چیزی یاد نمی‌گیری، یکی را پیدا کن با هم بخوانید، اول مشکلات روحی را حل کن بعد درس بخوان، اگر بخوانی از تو توقع دارند که رتبه خوب بشوی و هر چیزی که فکرش را بکنید.
اما راه خروج از دقیقه نودی فقط یک چیز است و آن هم اول زجر و بعداً لذت. بله دقیقاً باید قانون دقیقه نودی را برعکس کنید و به هر قیمتی که شده اول زجر زندگی خود را که همان درس خواندن و عملگرایی کردن است را به جان بخرید و سپس به فکر سایر حواشی باشید.
درس خواندن را شروع کنید حتی اگر ناقص، بی‌کیفیت، زوری و بی‌ارزش به نظر برسد و مغزتان دائماً یادآور شود که با این نوع خواندن به جایی نمی‌رسی. پشت میز رفتن و زیر همین فشار سنگین افکار مزاحم و احساسات منفی درس خواندن به معنای شکستن بت ذهنی رو به رو شدن با درس خواندن است و این یک شروع عالی برای خروج از دقیقه نودی است.
من این را می‌دانم که الآن چه بتی از درس و میز برای شما ساخته شده و چقدر فشار نیاز است که به سمتش بروید و هزار دلیل دارید که الآن نباید سمتش بروید ولی راه خوب شدن شما از این رویارویی می‌گذرد. امروز انجام دهید، فردا بایستی به سمتش بروید و فردا نروید پس فردا یقه‌تان می‌کند.
امروز و همین الآن شروع کنید. بگذارید بتش در ذهنتان شکسته شود. همین حالا تمام بشود بهتر از فرداست. قانون زندگی شما چیست؟ اول زجر بعداً لذت و خنثی بودن در برابر تمام احساساتی که در درونتان ساخته می‌شود.
انتظار نداشته باشید که مغزتان همراهی کند. او تعداد افکار مزاحم و سطح احساسات منفی را به شدت افزایش می‌دهد و حمله سنگینی را ترتیب خواهد داد تا بتواند مانع از پیشرفت شما شود اما وارد این بازی‌ها نشوید و تمرکزتان را روی قانون جدید زندگی‌تان یعنی اول زجر و بعداً لذت بگذارید.
همینطوری که شروع کردید، مشکلات بعدی بیرون می‌ریزند و برای همین با دیدن مسئله‌های بعدی باز هم به خود یادآوری کنید که باید آن‌ها را حل کرده و جلو بروید نه اینکه از آن‌ها فرار کنید. شما هر روز که از خواب بیداری می‌شوید، بایستی منتظر یک یا چند مشکل باشید تا حلشان کنید؛ نه فرار، نه دور زدن، نه پیچاندن، نه نادیده گرفتن بلکه فقط و فقط حل کردن. موفق‌ترین باشید.

سلام بر اساس تجربه و علم شما درباره ی مغز و ذهن انسان شعرهای مولانا درباره‌ی نحوه مدیریت ذهن انسان و من ذهنی و این که کسانی هم هستند که اشعار مولانا را مفهوم و معنی می کنند که می‌گویند ذهن را خالی کنیم و عدم باعث آرامش و امنیت و خوشبختی و… می‌شود و من ذهنی را از بین ببریم را از لحاظ علمی می‌پذیرید؟ و درست میدانید و یا اینکه سخنان مولانا درباره مغز و ذهن اشتباه است؟
رضا جدیدی پاسخ داد:
سلام وقت بخیر و نیکی. متاسفانه با شعرهای مولانا درباره مغز و ذهن آشنایی ندارم و برای همین نظری هم نمی‌توانم بدهم و عذر خواهی می‌کنم که در این زمینه نمی‌توانم توضیحاتی بدهم. اما اگر اجازه بدهید، کمی درباره مدل زندگی خودم بگویم شاید دیدگاهی برای شما بسازد و اینطوری بتوانم کمکی به شما کرده باشم.
آنچه من درکش می‌کنم نیاز است. یعنی اگر صبح بیدار بشوم و کارهایم درست پیش نرود، دنبال مشکل می‌گردم که بفهمم چرا کارها آنطور که علمی بوده، جلو نرفته است؟ مشکل را که پیدا کردم، راه حل می‌دهم و با اجرای آن راه حل، کار را جلو می‌برم تا به مشکل بعدی بخورم و دوباره روز از نو و روزی از نو.
من به شخصه اول باید به مشکل بخورم تا بعدش دنبال چرایی و راه حلش بر اساس علم باشم. مثلا اگر شما احساس سنگینی می‌کنید و بار روانی ناشی از خاطرات دارید، دیگر چه اهمیتی دارد که مولانا درباره‌اش چه گفته است؟ مهم این است که احساسی سنگینی، اجازه نمی‌دهد که خیلی نرم و روتین به زندگی خود برسید و باید به فکر ایده‌هایی برای سبک‌سازی خود باشید. این مدلی است که یادش گرفته ام، یعنی اگر زندگی روی ریل درست در جریان نیست، باید دنبال مشکل بگردی و حلش کنی و هیچ اهمیتی هم ندارد که مولانا، ادیسون، انیشتین و… چه می‌گویند. امیدوارم بازم عذر خواهی مرا پذیرا باشید و این توضیحات کمکی به شما باشد. موفق‌ترین باشید.